Prü­fungs­auf­ga­be

Aus­gangs­text

Cic., Phil. V 42-45

[42] [XVI] Venio ad C. Cae­sa­rem, pa­tres con­scrip­ti, qui nisi fuis­set, quis no­strum esse potuis­set? Ad­vola­bat ad urbem a Brun­di­sio homo in­po­ten­tis­si­mus ar­dens odio, animo hos­ti­li in omnis bonos cum ex­er­ci­tu, An­to­ni­us. Quid huius au­da­ciae et sce­le­ri po­te­rat op­po­ni? Non­dum ullos duces ha­beba­mus, non co­pi­as; nul­lum erat con­si­li­um pu­bli­cum, nulla li­ber­tas; dan­dae cer­vices erant cru­de­l­i­ta­ti ne­fa­riae; fugam qua­e­reba­mus omnes, quae ipse ex­itum non ha­be­bat. [43] Quis tum nobis, quis po­pu­lo Ro­ma­no op­tu­lit hunc di­vi­num adu­le­scen­tem deus? qui, cum omnia ad per­ni­ciem nostram pe­sti­fe­ro illi civi pa­terent, su­bi­to prae­ter spem om­ni­um ex­or­tus prius con­fecit ex­er­citum, quem fu­r­o­ri M. An­to­ni op­po­ne­ret, quam quis­quam hoc eum co­gi­t­are sus­pi­ca­re­tur. Magni ho­no­res ha­b­i­ti Cn. Pom­peio, cum esset adu­le­scens, et qui­dem iure. Sub­ve­nit enim rei pu­bli­cae, sed ae­ta­te multo ro­bus­ti­or et mi­li­tum ducem qua­e­ren­ti­um stu­dio pa­ra­ti­or et in alio ge­ne­re belli. Non enim om­ni­bus Sul­lae causa grata. De­cla­rat multi­tu­do pro­scrip­to­rum, tot mu­ni­ci­pio­rum ma­xi­mae ca­la­mi­ta­tes. [44] Cae­sar autem annis mul­tis minor ve­te­r­a­nos cu­p­i­en­tis iam re­quie­sce­re ar­ma­vit; eam com­ple­xus est cau­sam quae esset se­na­tui, quae po­pu­lo, quae cunc­tae Ita­liae, quae dis ho­mi­ni­bus­que gra­tissu­ma. Et Pom­pei­us ad L. Sul­lae ma­xi­mum im­pe­ri­um vic­to­rem­que ex­er­citum ac­ces­sit; Cae­sar se ad nemi­nem adi­un­xit; ipse prin­ceps ex­er­ci­tus fa­ci­en­di et pra­e­si­di com­pa­ran­di fuit. Ille ad­ver­s­a­rio­rum par­ti­bus agrum Pi­ce­num ha­buit in­i­mi­cum, hic ex An­to­ni ami­cis, sed ami­cio­ri­bus li­ber­ta­tis con­tra An­to­ni­um con­fecit ex­er­citum. Il­li­us opi­bus Sulla regna­vit, huius pra­e­sidio An­to­ni do­mi­na­tus op­pres­sus est. [45] Demus igi­tur im­pe­ri­um Cae­sa­ri, sine quo res mi­li­ta­ris ad­mi­nis­tra­ri, te­ne­ri ex­er­ci­tus, bel­lum geri non po­test;

End­er­geb­nis

Ci­ce­ro stellt im Senat die Leis­tun­gen des jun­gen Ok­ta­vi­an dar, der hier mit dem Namen sei­nes Ad­op­tiv­va­ters Gaius Cae­sar ge­nannt ist. Dabei ver­gleicht er ihn mit Pom­pei­us. Wegen sei­ner Ver­diens­te um die Ret­tung der Frei­heit spricht sich Ci­ce­ro am Schluss dafür aus, Ok­ta­vi­an den Ober­be­fehl über das von ihm zu­sam­men­ge­stell­te Heer zu er­tei­len.

Venio ad C. Cae­sa­rem, pa­tres con­scrip­ti. An­to­ni­us, homo im­po­ten­tis­si­mus animo hos­ti­li in omnes bonos cum ex­er­ci­tu ad­vola­bat ad urbem. Quid huius au­da­ciae po­te­rat op­po­ni? Non­dum ullos duces ha­beba­mus, non co­pi­as; nul­lum erat con­si­li­um pu­bli­cum , nulla li­ber­tas; dan­dae cer­vices erant cru­de­l­i­ta­ti ne­fa­riae; fugam qua­e­reba­mus omnes, quae ipsa ex­itum non ha­be­bat.

Quis po­pu­lo Ro­ma­no ob­tu­lit hunc di­vi­num adu­le­scen­tem ? Hic, cum omnia ad per­ni­ciem nostram pe­sti­fe­ro illi civi pa­terent, su­bi­to prae­ter spem om­ni­um ex­or­tus prius con­fecit ex­er­citum, quem fu­r­o­ri M. An­to­ni op­po­ne­ret, quam quis­quam eum hoc co­gi­t­are sus­pi­ca­re­tur. Magni ho­no­res ha­b­i­ti sunt Cn. Pom­peio, cum esset adu­le­scens, et qui­dem iure. Sub­ve­nit enim rei pu­bli­cae, sed ae­ta­te multo ro­bus­ti­or et stu­dio mi­li­tum ducem qua­e­ren­ti­um pa­ra­ti­or erat.

Cae­sar autem, annis mul­tis minor , ve­te­r­a­nos cu­p­i­en­tes iam re­quie­sce­re ar­ma­vit; eam cau­sam com­ple­xus est , quae erat se­na­tui, po­pu­lo, cunc­tae Ita­liae, deis ho­mi­ni­bus­que gra­tis­si­ma. Et Pom­pei­us ad L. Sul­lae ma­xi­mum im­pe­ri­um et ex­er­citum vic­to­rem ac­ces­sit; Cae­sar se ad nemi­nem adi­un­xit; ipse prin­ceps ex­er­ci­tus fa­ci­en­di et pra­e­si­dii com­pa­ran­di fuit. Demus igi­tur im­pe­ri­um Cae­sa­ri, sine quo bel­lum geri non po­test.

An­ga­ben und Hil­fen zu den im Text un­ter­stri­che­nen Wör­tern:

Die Ent­wick­lung bis zu die­sem End­er­geb­nis wird aus­führ­lich im   Down­load dar­ge­stellt.

Wie ent­steht eine Prü­fungs­auf­ga­be aus den Phil­ip­pi­schen Reden?: Her­un­ter­la­den [pdf] [59 KB]