Zur Haupt­na­vi­ga­ti­on sprin­gen [Alt]+[0] Zum Sei­ten­in­halt sprin­gen [Alt]+[1]

Eu­tro­pi­us 6, 19-24: gan­zer Text (ge­kürzt) mit Vo­ka­beln

Hinc iam bel­lum ci­vi­le suc­ces­sit ex­se­cran­dum et la­cri­ma­bi­le, quo prae­ter ca­la­mi­ta­tes, quae in pro­eliis ac­ci­der­unt, etiam po­pu­li Ro­ma­ni for­tu­na mu­ta­ta est.

Cae­sar enim re­di­ens ex Gal­lia vic­tor co­epit pos­ce­re al­ter­um con­su­la­tum atque ita, ut sine du­bieta­te ali­qua ei de­fer­re­tur. Con­tra­dic­tum est a Mar­cel­lo con­su­le, a Bi­bu­lo, a Pom­peio, a Ca­to­ne, ius­sus­que di­mis­sis ex­er­ci­ti­bus ad urbem re­dire. Prop­ter quam ini­uri­am ab Ar­i­mi­no, ubi mi­li­tes con­gre­ga­tos ha­be­bat, ad­ver­sum pa­tri­am cum ex­er­ci­tu venit.

Con­su­les cum Pom­peio se­na­tus­que omnis atque uni­ver­sa no­bi­li­tas ex urbe fugit et in Gra­eciam tran­siit. Apud Epirum, Mace­do­ni­am, Ach­ai­am Pom­peio duce se­na­tus con­tra Cae­sa­rem bel­lum pa­ra­vit. Cae­sar va­cuam urbem in­gres­sus dic­ta­to­rem se fecit.

Inde His­pa­ni­as pe­tiit. Ibi Pom­peii ex­er­ci­tus va­li­dis­si­mos et for­tis­si­mos cum tri­bus du­ci­bus, L. Af­ra­nio, M. Pe­treio, M. Var­ro­ne, su­pera­vit. Inde in Gra­eciam tran­siit, ad­ver­sum Pom­pei­um di­mi­ca­vit. Primo pro­elio vic­tus est et fu­ga­tus, eva­sit tamen, quia nocte in­ter­ve­ni­en­te Pom­pei­us sequi no­luit, di­xit­que Cae­sar nec Pom­pei­um scire vin­ce­re et illo tan­tum die se potuis­se su­pe­ra­ri. De­inde in Thes­sa­lia apud Pa­laeo­phar­salum pro­duc­tis ut­rim­que in­gen­ti­bus co­piis di­mi­ca­ver­unt.

Num­quam adhuc Ro­ma­nae co­pi­ae in unum neque maio­res neque me­lio­ri­bus du­ci­bus con­ve­nerant, totum ter­rar­um orbem fa­ci­le sub­ac­tu­rae, si con­tra bar­ba­ros du­ce­ren­tur. Pugna­tum tamen est in­gen­ti con­ten­tio­ne vic­tus­que ad postre­mum Pom­pei­us et cas­tra eius di­rep­ta sunt.

Ipse fu­ga­tus Alex­an­dri­am pe­tiit, ut a rege Ae­gyp­ti, cui tutor a se­na­tu datus fu­erat prop­ter iuve­ni­lem eius ae­ta­tem, ac­ci­pe­ret au­xi­lia. Qui for­t­u­nam magis quam ami­ci­ti­am se­cu­tus oc­ci­dit Pom­pei­um, caput eius et anu­lum Cae­sa­ri misit. Quo con­s­pec­to Cae­sar etiam la­cri­mas fu­dis­se di­ci­tur tanti viri in­tu­ens caput et ge­ne­ri quon­dam sui.

Mox Cae­sar Alex­an­dri­am venit. Ipsi quo­que Pto­lo­ma­eus para­re vo­luit in­si­di­as, qua causa bel­lum regi in­la­tum est. Vic­tus in Nilo pe­riit in­ven­tumque est cor­pus eius cum lo­ri­ca aurea. Cae­sar Alex­an­dria poti­tus re­gnum Cleo­pa­trae dedit, Pto­lo­ma­ei sor­ori, cum qua con­su­etu­di­nem stu­pri ha­bue­rat.

Inde Romam re­gres­sus ter­tio se con­su­lem fecit cum M. Ae­mi­lio Le­pi­do, qui ei dic­ta­to­ri ma­gis­ter equitum ante annum fu­erat.

Inde in Af­ri­cam pro­fec­tus est, ubi in­fi­ni­ta no­bi­li­tas cum Iuba, Mau­re­ta­niae rege, bel­lum re­pa­ra­verat. Con­tra hos com­mis­so pro­elio post mul­tas di­mi­ca­tio­nes vic­tor fuit Cae­sar. Post annum Cae­sar Romam re­gres­sus quar­to se con­su­lem fecit et sta­tim ad His­pa­ni­as est pro­fec­tus, ubi Pom­peii filii, Cn. Pom­pei­us et Sex. Pom­pei­us, in­gens bel­lum pra­e­pa­ra­ver­ant. Multa pro­elia fu­er­unt, ul­ti­mum apud Mundam ci­vi­ta­tem, in quo adeo Cae­sar paene vic­tus est. Deni­que re­pa­ra­tis suis vicit. Ex Pom­peii fi­liis maior oc­cisus est, minor fugit.

hinc [Adv.]

dann; von hier

suc­ce­de­re, -o, suc­ces­si

fol­gen

ex­se­crean­dus

ver­flu­chens­wert

la­cri­ma­bi­lis, e:

be­wei­nens­wert, trau­rig

ca­la­mi­tas, tatis f

Nie­der­la­ge, Ka­ta­stro­phe

alter, al­te­ra, al­ter­um

der an­de­re; zwei­te, wei­te­re

al­ter­um con­su­la­tum

[Cae­sar war im Jahr 59 v. Chr. zum ers­ten­mal Con­sul ge­we­sen.]

du­bie­t­as, tatis f

Ver­zug, Zö­gern

(con­su­la­tum) de­fer­re [+ Dat.]

[jmd.] (das Con­sulamt) über­tra­gen

con­tra­di­ce­re, -o, con­tra­di­xi, con­tra­dic­tum

wi­der­spre­chen

C. Clau­di­us Mar­cel­lus

[Con­sul im Jahr 49 v. Chr.]

M. Cal­pur­ni­us Bi­bu­lus

[Mit­con­sul Cae­sars im Jahr 59 v. Chr., spä­ter einer sei­ner Geg­ner]

M. Por­ci­us Cato

[pro­mi­nen­ter Po­li­ti­ker, er­bit­ter­ter Geg­ner Cae­sars]

Cn. Pom­pei­us

[er­folg­rei­cher Feld­herr und Po­li­ti­ker, mit Cae­sar und Cras­sus Tri­um­vir im Jahr 60 v. Chr., hei­ra­te­te Cae­sars Toch­ter; nach deren Tod Ent­frem­dung und Feind­schaft]

Ar­i­mi­num, i n

[Stadt in Gal­lia ci­te­ri­or an der Adria­küs­te, heute Ri­mi­ni]

con­gre­ga­re

ver­sam­meln, kon­zen­trie­ren

ad­ver­sum [+ Akk.]

gegen

apud [+ Akk.]

[hier:] in

va­cuus, a, um

leer, ver­las­sen

in­gre­di, -ior, in­gres­sus sum

be­tre­ten

di­mi­ca­re

kämp­fen

primo pro­elio

[bei Dyrrha­chi­um, dem heu­ti­gen Durrës in Al­ba­ni­en]

fu­ga­re

ver­trei­ben, in die Flucht schla­gen

eva­de­re, -o, evasi

ent­kom­men

in­ter­ve­ni­re

da­zwi­schen­kom­men

tan­tum [Adv.]

nur

Pa­laeo­phar­sa­lus, i f

[Stadt im süd­li­chen Thes­sa­li­en/ Mit­tel­grie­chen­land; sie wird auch oft ein­fach Phar­sa­lus ge­nannt]

co­pi­as pro­du­ce­re

Trup­pen ins Feld füh­ren

in­gens, ntis

rie­sig, un­ge­heu­er groß

ut­rim­que [Adv.]

von bei­den Sei­ten

di­mi­ca­re

kämp­fen

di­mi­ca­ver­unt

[Sub­jek­te sind Cae­sar und Pom­pei­us.]

in unum

[er­gän­ze: „locum“]

su­bi­ge­re, -o, sub­e­gi, sub­ac­tum

un­ter­wer­fen

con­ten­tio, onis f

An­stren­gung

ad postre­mum

schließ­lich

di­ri­pe­re, -io, di­ri­pui, di­rep­tum

plün­dern

pe­tiit

[= pe­ti­vit)

a rege Ae­gyp­ti

[ge­meint ist Pto­le­ma­eus XIII. ( 61-47 v. Chr.), der Bru­der Kleo­pa­tras]

tutor, oris m

Vor­mund

iuve­ni­lis, e

jung, ju­gend­lich

anu­lus, i m

Ring

fun­de­re, -o, fudi, fusum

ver­gie­ßen

in­tue­ri, -eor

be­trach­ten, er­bli­cken

gener, ge­ne­ris m

Schwie­ger­sohn

in­si­di­as para­re

einen An­schlag pla­nen

ipsi quo­que

[ge­meint ist Cae­sar; Pto­le­ma­eus hatte ja vor­her auf Pom­pei­us einen An­schlag ver­übt.]

qua causa

wes­halb

bel­lum in­fer­re [+ Dat.]

[jmd.] den Krieg er­klä­ren

vic­tus

[ge­meint ist Pto­le­ma­eus]

lo­ri­ca, ae f

Brust­pan­zer

po­ti­ri, -ior, poti­tus sum [+ Abl.]

[etw.] ein­neh­men, in Be­sitz neh­men

con­su­etu­di­nem stu­pri ha­be­re

eine tra­di­tio­nel­le In­ze­ste­he füh­ren [Sub­jekt zu „ha­bue­rat“ ist Pto­le­ma­eus ]

ter­tio [Adv.]

zum drit­ten Mal

ei dic­ta­to­ri

unter sei­ner Dik­ta­tur

ma­gis­ter equitum

Be­fehls­ha­ber der Rei­te­rei

ante annum

im Jahr zuvor

bel­lum re­para­re

sich zu einem wei­te­ren Krieg rüs­ten

pro­eli­um com­mit­te­re

die Schlacht be­gin­nen

di­mi­ca­tio, onis f

Kampf

re­gre­di, -ior, re­gres­sus sum

zu­rück­keh­ren

quar­to [Adv.]

zum vier­ten Mal

ad His­pa­ni­as

in die spa­ni­schen Pro­vin­zen [es gab zwei spa­ni­sche Pro­vin­zen: His­pa­nia ci­te­ri­or und His­pa­nia ul­te­ri­or]

Munda, ae f

[Stadt in Süd­spa­ni­en; die Schlacht fand am 17. März 45 v. Chr. statt]

paene vic­tus est

[über­set­ze den In­di­ka­tiv als Ir­rea­lis]

re­pa­ra­tis suis

nach­dem er seine Trup­pen wie­der ge­ord­net hatte

[Die fett ge­druck­ten Vo­ka­beln sind Lern­vo­ka­beln.]

 

Eu­tro­pi­us 6: Her­un­ter­la­den [doc][61 KB]

Eu­tro­pi­us 6: Her­un­ter­la­den [pdf][65 KB]

 

Wei­ter zu Eu­tro­pi­us 6, 19-24: Vo­ka­bel­lis­te zu den Über­set­zungs­auf­ga­ben