Zur Haupt­na­vi­ga­ti­on sprin­gen [Alt]+[0] Zum Sei­ten­in­halt sprin­gen [Alt]+[1]

„Römer und Grie­chen“: Pli­ni­us 8,24

In­fo­box

Diese Seite ist Teil einer Ma­te­ria­li­en­samm­lung zum Bil­dungs­plan 2004: Grund­la­gen der Kom­pe­tenz­ori­en­tie­rung. Bitte be­ach­ten Sie, dass der Bil­dungs­plan fort­ge­schrie­ben wurde.

C. PLI­NI­US MA­XI­MO SUO S.

Amor in te meus cogit, non ut pra­eci­pi­am - neque enim pra­ecep­to­re eges -, ad­mo­neam tamen, ut, quae scis, te­ne­as et ob­ser­ves, aut nesci­re me­li­us. Co­gi­ta te missum <esse> in pro­vin­ci­am Ach­ai­am, illam veram et meram 1 Gra­eciam, in qua pri­mum hu­ma­ni­tas lit­te­rae, etiam fru­ges 2 in­ven­tae esse credun­tur; missum ad or­di­nan­dum statum 3 li­berar­um ci­vi­tatum, id est ad ho­mi­nes ma­xi­me ho­mi­nes, ad li­be­ros ma­xi­me li­be­ros, qui ius a na­tu­ra datum vir­tu­te, me­ri­tis, ami­ci­tia, fo­ede­re deni­que et re­li­gio­ne te­nu­er­unt. Re­vere­re 4 con­di­to­res 5 deos et no­mi­na de­o­rum, re­ver­ere4 glo­ri­am ve­te­rem et hanc ipsam senec­tu­tem, quae in ho­mi­ne ve­nera­bi­lis 6 , in ur­bi­bus sacra. Sit apud te honor an­ti­qui­ta­ti 7 , sit in­gen­ti­bus fac­tis, sit fa­bu­lis quo­que. Nihil ex cui­us­quam di­gni­ta­te, nihil ex li­ber­ta­te, nihil etiam ex iac­ta­tio­ne 8 de­cer­pse­ris 9 . Habe ante ocu­los hanc esse ter­ram, quae nobis mi­se­rit iura, quae leges non vic­tis, sed pe­ten­ti­bus de­derit, Athen­as esse, quas adeas, La­ce­da­e­mo­nem esse, quam regas; qui­bus re­li­quam um­bram 10 et re­si­du­um 11 li­ber­ta­tis nomen er­i­pe­re durum, ferum, bar­bar­um est. Vides a me­di­cis, quam­quam in ad­ver­sa va­letu­di­ne 12 nihil servi ac li­be­ri dif­fe­rant, mol­li­us tamen li­be­ros cle­men­ti­us­que trac­ta­ri. Re­cor­da­re 13 , quid qua­e­que ci­vi­tas fue­rit, non ut de­s­pi­ci­as, quod esse de­sie­rit; absit su­per­bia, as­pe­ri­tas 14 . Nec ti­mue­ris con­temp­tum. An con­tem­ni­tur, qui im­pe­ri­um, qui fas­ces 15 habet, nisi hu­mi­lis et sor­di­dus 16 , et qui se pri­mus ipse con­tem­nit? Male vim suam po­tes­tas alio­rum con­tu­me­liis 17 ex­pe­ri­tur, male ter­ro­re ve­ne­ra­tio 18 ac­qui­ri­tur 19 , lon­ge­que va­len­ti­or 20 amor ad ob­ti­nen­dum 21 , quod velis, quam timor. Nam timor abit, si re­ce­das, manet amor, ac sicut ille in odium, hic in re­ver­en­ti­am 22 verti­tur. Te vero etiam atque etiam 23 - re­petam enim - memi­nis­se opor­tet of­fi­cii tui ti­tu­lum 24 ac tibi ipsum in­ter­pre­ta­ri 24 , quale quan­tumque sit or­di­na­re stat­um3 li­berar­um ci­vi­tatum. Nam quid or­di­na­tio­ne 25 ci­vi­li­us, quid li­ber­ta­te pre­tio­si­us 26 ? Porro 27 quam turpe, si or­di­na­tio 25 ever­sio­ne 28 , li­ber­tas ser­vi­tu­te mu­te­tur! Ac­ce­dit, quod tibi cer­ta­men est tecum: one­rat 29 te qua­e­s­tu­rae tuae fama, quam ex Bithy­nia op­ti­mam re­v­e­xis­ti 30 ; one­rat 29 testi­mo­ni­um prin­ci­pis; one­rat 29 tri­bu­n­a­tus, prae­tu­ra atque haec ipsa le­ga­tio quasi pra­e­mi­um data. Quo magis ni­ten­dum est 31 , ne in lon­gin­qua pro­vin­cia quam sub­ur­ba­na 32 , ne inter ser­vi­en­tes quam li­be­ros, ne sorte quam iu­di­cio mis­sus, ne rudis 33 et in­co­gni­tus quam ex­plo­ra­tus pro­ba­tus­que 34 hu­ma­ni­or, me­li­or, pe­ri­ti­or fuis­se vi­dea­ris, cum sit alio­qui 35 , ut saepe au­dis­ti, saepe le­gis­ti, multo de­for­mi­us 36 amit­te­re quam non as­se­qui lau­dem. Haec velim cre­das, quod in­i­tio dixi, scrip­sis­se me ad­mo­nen­tem, non pra­eci­pi­en­tem; quam­quam pra­eci­pi­en­tem quo­que. Quip­pe 37 non vere­or, in amore ne modum ex­ces­se­rim. Neque enim pe­ri­cu­lum est, ne sit ni­mi­um, quod esse ma­xi­mum debet. Vale.


1 merus ,-a,-um rein, un­ver­fälscht
2 fru­ges ,-um f. Feld­früch­te; Ge­trei­de
3 statum or­di­na­re den Zu­stand ord­nen, re­geln
4 reverēri , ver­eh­ren
5 con­di­tor ,-oris m. Grün­der
6 ve­nera­bi­lis ,-is,-e ver­eh­rungs­wür­dig
7 an­ti­qui­tas ,-tatis f. Alter
8 iac­ta­tio ,-ionis f. Prah­le­rei
9 de­cerpěre ,-o,-cer­psi (ent)neh­men
10 umbra ,-ae f. Schat­ten
11 re­si­duus ,-a,-um übrig
12 ad­ver­sa va­letu­do ,-inis f. Krank­heit
13 re­cor­da­ri , sich er­in­nern
14 as­pe­ri­tas ,-tatis f. Härte
15 fas­ces ,-um f. Ru­ten­bün­del (Zei­chen der Amts­ge­walt)
16 hu­mi­lis et sor­di­dus nied­rig und schmut­zig
17 con­tu­me­lia ,-ae f. Schmä­hung
18 ve­ne­ra­tio ,-ionis f. Ver­eh­rung
19 ac­quirěre ,-o,-quisi er­wer­ben
20 va­len­ti­or stär­ker
21 obtinēre ~ tenēre
22 re­ver­en­tia ,-ae f. Ver­eh­rung
23 etiam atque etiam immer wie­der
24 ti­tu­lum ? in­ter­pre­ta­ri den Titel selbst für dich zu deu­ten
25 or­di­na­tio ,-ionis f. staat­li­che Ord­nung
26 pre­tio­sus ,-a,-um wert­voll
27 porro (Adv.) wei­ter; fer­ner
28 ever­sio ,-ionis f. Zer­stö­rung, Ver­nich­tung
29 onera­re be­las­ten
30 revehěre ,-veho,-vexi zu­rück­brin­gen,-tra­gen
31 niti,nitor, nixus sum sich an­stren­gen
32 sub­ur­ba­nus ,-a,-um vor­städ­tisch
33 rudis ,-is,-e roh, bäu­risch, un­ge­bil­det
34 ex­plo­ra­tus pro­ba­tus­que er­fah­ren und ge­wiss
35 alio­qui (Adv.) sonst, an­dern­falls
36 de­for­mis ,-is,e ~ tur­pis
37 quip­pe frei­lich, al­ler­dings

 

„Römer und Grie­chen“: Pli­ni­us 8,24: Her­un­ter­la­den [doc] [37 KB]