Zur Haupt­na­vi­ga­ti­on sprin­gen [Alt]+[0] Zum Sei­ten­in­halt sprin­gen [Alt]+[1]

In­ter­pre­ta­ti­ons­klau­sur I

In­fo­box

Diese Seite ist Teil einer Ma­te­ria­li­en­samm­lung zum Bil­dungs­plan 2004: Grund­la­gen der Kom­pe­tenz­ori­en­tie­rung. Bitte be­ach­ten Sie, dass der Bil­dungs­plan fort­ge­schrie­ben wurde.

Vor einer Schlacht gegen die Römer unter dem Be­fehl des Agri­co­la hält der Bri­tan­nier Cal­ga­cus fol­gen­de Rede an seine Lands­leu­te:

"Quo­ti­ens cau­sas belli et ne­ces­si­ta­tem nostram in­tue­or, ma­gnus mihi ani­mus est ho­dier­num diem con­sen­sum­que vestrum in­iti­um li­ber­ta­tis toti Bri­tan­niae fore: nam et uni­ver­si co[i]stis et ser­vi­tu­tis ex­per­tes, et nul­lae ultra ter­rae ac ne mare qui­dem se­cu­rum in­mi­nen­te nobis clas­se Ro­ma­na. Ita pro­eli­um atque arma, quae for­ti­bus ho­nes­ta, eadem etiam igna­vis tu­tis­si­ma sunt. Prio­res pug­nae, qui­bus ad­ver­sus Ro­ma­nos varia for­tu­na cer­tatum est, spem ac sub­si­di­um in nos­tris ma­ni­bus ha­be­bant, quia no­bi­lis­si­mi to­ti­us Bri­tan­niae eoque in ipsis pe­ne­tra­li­bus siti nec ulla ser­vi­en­ti­um li­to­ra aspi­ci­en­tes, ocu­los quo­que a con­tac­tu do­mi­na­tio­nis in­vio­la­tos ha­beba­mus. Nos ter­rar­um ac li­ber­ta­tis ex­tre­mos re­ces­sus ipse ac sinus famae in hunc diem de­fen­dit: nunc ter­mi­nus Bri­tan­niae patet, atque omne igno­tum pro ma­gni­fi­co est; sed nulla iam ultra gens, nihil nisi fluc­tus ac saxa, et in­fes­tio­res Ro­ma­ni, quo­rum su­per­bi­am frus­tra per ob­se­qui­um ac mo­de­s­ti­am ef­fu­gi­as. Rap­to­res orbis, post­quam cunc­ta va­s­tan­ti­bus de­fue­re ter­rae, mare scru­tan­tur: si lo­cup­les hos­tis est, avari, si pau­per, am­bi­tio­si, quos non Ori­ens, non Oc­ci­dens sa­tia­ve­rit: soli om­ni­um opes atque in­o­pi­am pari ad­fec­tu con­cu­p­is­c­unt. Auf­er­re tru­ci­da­re ra­pe­re fal­sis no­mi­ni­bus im­pe­ri­um, atque ubi so­li­tu­di­nem fa­ci­unt, pacem ap­pel­lant.

Li­be­ros cui­que ac pro­pinquos suos na­tu­ra ca­ris­si­mos esse vo­luit: hi per dilec­tus alibi ser­vi­tu­ri auf­er­un­tur; co­ni­uges sorores­que etiam si hos­ti­lem li­bi­di­nem ef­fu­ger­unt, no­mi­ne ami­co­rum atque hos­pitum pol­luun­tur. Bona for­t­u­na­e­que in tri­bu­tum, ager atque annus in fru­men­tum, cor­po­ra ipsa ac manus sil­vis ac pa­lu­di­bus emu­ni­en­dis inter ver­be­ra et con­tu­me­li­as con­ter­un­tur. Nata ser­vi­tu­ti man­ci­pia semel ve­neunt, atque ultro a do­mi­nis alun­tur: Bri­tan­nia ser­vi­tu­tem suam co­ti­die emit, co­ti­die pa­scit. Ac sicut in fa­mi­lia re­cen­tis­si­mus quis­que ser­vo­r­um etiam con­ser­vis lu­di­brio est, sic in hoc orbis ter­rar­um ve­te­re fa­mu­la­tu novi nos et viles in ex­ci­di­um pe­timur; neque enim arva nobis aut me­tal­la aut por­tus sunt, qui­bus ex­er­cen­dis re­serve­mur.

Vir­tus porro ac fe­ro­cia su­biec­to­rum in­g­ra­ta im­pe­ran­ti­bus; et lon­gin­qui­tas ac se­cretum ipsum quo tu­ti­us, eo sus­pec­ti­us. Ita su­b­la­ta spe ve­niae tan­dem su­mi­te ani­mum, tam qui­bus salus quam qui­bus glo­ria ca­ris­si­ma est. Bri­gan­tes fe­mi­na duce exu­re­re co­lo­ni­am, ex­pug­na­re cas­tra, ac nisi fe­li­ci­tas in so­cor­diam ver­tis­set, exue­re iugum po­tue­re: nos in­te­gri et in­do­mi­ti et in li­ber­ta­tem, non in pa­e­ni­ten­ti­am [bel]la­tu­ri; primo sta­tim con­gres­su os­t­en­da­mus, quos sibi Ca­le­do­nia viros sepo­sue­rit. An ean­dem Ro­ma­nis in bello vir­tu­tem quam in pace la­sci­vi­am adesse credi­tis? Nos­tris illi dis­sen­sio­ni­bus ac di­s­cor­diis clari vitia hos­ti­um in glo­ri­am ex­er­ci­tus sui vert­unt; quem contrac­tum ex di­ver­sis­si­mis gen­ti­bus ut se­c­un­dae res ten­ent, ita ad­ver­sae dis­sol­vent: nisi si Gal­los et Ger­ma­nos et (pudet dictu) Bri­tan­n­o­rum ple­ros­que, licet do­mi­na­tio­ni ali­enae san­gui­nem com­mo­dent, di­uti­us tamen hos­tis quam ser­vos, fide et ad­fec­tu te­ne­ri pu­ta­tis. Metus ac ter­ror sunt in­fir­ma vin­cla ca­ri­ta­tis; quae ubi re­mo­ve­ris, qui ti­me­re de­sier­int, odis­se in­ci­pi­ent. Omnia vic­to­riae in­ci­ta­men­ta pro nobis sunt: nul­lae Ro­ma­nos co­ni­uges ac­cend­unt, nulli par­en­tes fugam ex­pro­bra­tu­ri sunt; aut nulla ple­ris­que pa­tria aut alia est. Pau­cos nu­me­ro, tre­pi­dos igno­ran­tia, cae­l­um ipsum ac mare et sil­vas, igno­ta omnia cir­cums­pec­tan­tis, clau­sos quo­dam modo ac vinc­tos di nobis tra­di­der­unt. Ne ter­re­at vanus as­pec­tus et auri ful­gor atque ar­gen­ti, quod neque tegit neque vul­ne­rat. In ipsa hos­ti­um acie in­ve­nie­mus no­stras manus: ad­gnos­cent Bri­tan­ni suam cau­sam, re­cor­da­bun­tur Galli prio­rem li­ber­ta­tem, tam de­se­rent illos ce­te­ri Ger­ma­ni quam nuper Usipi re­li­quer­unt. Nec quic­quam ultra for­mi­di­nis: vacua ca­s­tel­la, senum co­lo­niae, inter male par­en­tis et ini­us­te im­pe­ran­tis aegra mu­ni­ci­pia et di­s­cor­d­an­tia.

Hic dux, hic ex­er­ci­tus: ibi tri­bu­ta et me­tal­la et ce­te­rae ser­vi­en­ti­um po­enae, quas in ae­ter­num per­fer­re aut sta­tim ul­cisci in hoc campo est. Pro­in­de ituri in aciem et maio­res vestros et pos­te­ros co­gi­ta­te."

Eine Über­set­zung ist z.B. unter http://​de.​wi­ki­pe­dia.​org/​wiki/​Cal­ga­cus zu fin­den.

Auf­ga­ben:

1.

Cal­ga­cus` Rede ist in vier Teile ge­glie­dert. Geben Sie jedem Ab­schnitt eine prä­gnan­te Über­schrift.

(8 P.)

2.

Nen­nen Sie die bei­den la­tei­ni­schen Be­grif­fe, die Cal­ga­cus in sei­ner Rede sei­nen bri­tan­ni­schen Lands­leu­ten als Al­ter­na­ti­ve vor Augen stellt.

(2 P.)

3.

Zei­gen Sie, mit wel­chen sprach­li­chen Mit­teln Cal­ga­cus seine Lands­leu­te vom Mit­füh­len zum Mit­den­ken und Mit­han­deln brin­gen will.

(7 P.)

4.

Be­schrei­ben Sie die Funk­tio­nen, die die Cal­ga­cus-Rede in Ta­ci­tus` „Agri­co­la” be­sitzt.

(5 P.)

5.

Ver­fas­sen Sie eine Rede, in der Sie Agri­co­la aus der rö­mi­scher Sicht auf die Rede des Cal­ga­cus ant­wor­ten las­sen.

(12 P.)

6.

Fol­gen­des Denk­mal ist heute in Lon­don, und zwar ge­gen­über dem House of Par­li­a­ment, zu sehen:
Er­läu­tern Sie, wer hier dar­ge­stellt ist und warum diese Szene auch heute noch ihren fes­ten Platz in der bri­ti­schen Haupt­stadt hat.

(8 P.)

Bild: Fortuna

 

  Bild­quel­le:
(cc-by-sa 3.0) Kit36/Wi­ki­pe­dia: Bou­dic­ca.jpg
http://​com­mons.​wi­ki­me­dia.​org/​wiki/​File:​Bou­dic­ca.​jpg
Stand: 04.12.2012, 18:18 Uhr 

bonam for­t­u­nam!

 

In­ter­pre­ta­ti­ons­klau­sur I: Her­un­ter­la­den [doc] [197 KB]